Kindergeneeskunde voor huisartsen in het Erasmus MC

Zo’n 50 deelnemers volgden op 4 februari een actieve nascholing van vijf kinderartsen van Erasmus MC: Prof. Dr. H.A. Moll, Dr. P.L.A. Fraaij, Drs. S.F. Kloosterman, Dr. P.L.M. De Bruyne en Dr. J.A.M Emons. Aan de hand van casuïstiek werd uitleg gegeven over diverse onderwerpen. De gemiddelde beoordeling was een 8,2. Mooie score!

Algemeen

Er werd aandacht besteed aan intrinsieke en extrinsieke resistentie. Een blijvende oorzaak van resistentie is dat bacteriën altijd genetisch materiaal zullen uitwisselen. Daarnaast werd gesproken over patiënten met een bacteriële pneumonie, welke kans toeneemt met de leeftijd. Een paar take-home messages:

• Wees bescheiden met voorschrijven van antibioticum.
• Zelfs met en afwijkende thoraxfoto wordt bij 65 % van de patiënten met verdenking pneumonie, slechts bij enkele een virale verwekker gevonden. Bij ongeveer 20% vindt men een bacteriële component.
• De eerste keus in behandeling pneumonie is het toedienen van Amoxicilline 3 x daags, 5 dagen.

Kind met koorts

Bij kinderen met koorts blijkt het in 5-15% om een ernstige infectie te gaan. U heeft dan te maken met andere infectiewaarden dan bij volwassenen. Wees secuur in uw stappen om tot een goed beslissing te komen. Vergeet daarbij uw intuïtie niet! Een paar tips:

• Een laag CRP sluit een ernstige infectie niet uit.
• Paracetamol is geen betrouwbare voorspeller van een ernstige infectie (vooral pneumonie en UWI).
• Belangrijke klinische kenmerken bij meningitis zijn: pijnlijke benen, abnormale huidkleur en koude handen en voeten.
• Wees alert op een ernstige infectie (bijv. meningitis) bij een altijd gezonde puber met kortdurende koorts en geringe hoofdpijn.
• Op de SEH is er nu een snellere infectie-indicator (Procalcitonine, PCT).
• Waterpokken kunnen leiden tot een ernstige bacteriële cellulitis (kleed de patiënt uit en kijk hem/haar helemaal na).

Het benauwde kind

Astma werd in het kort herhaald. Aandachtspunten waren: de stille thorax, hele zinnen spreken, instabiele longfunctie, eerdere (IC) opname, therapieontrouw, psychosociale factoren en gebruik inhalatie medicatie. Op www.inhalatorgebruik.nl  kunt u gemakkelijk informatie vinden. Algemene adviezen zijn: 

• Ausculteer nooit door kleding heen.
• Beoordeel ademarbeid.
• Houd het voorschrijven van inhalatie medicatie simpel en geef instructie.
• Schrijf bij een acute astma aanval altijd salbutamol dosis aerosol voor via een (passende) voorzetkamer, zodra het technisch lukt voorzetkamer met mondstuk.
• Geef een adequate dosering salbutamol en, indien van toepassing, ook prednison bij een astma exacerbatie.

Buikpijn

Acute buikpijn die langer dan 3 a 4 uur duurt, heftig is of gepaard gaat met braken is reden voor beoordeling. Let bij acute buik op:

• Bij zuigelingen is de meest voorkomende reden van acute buik een beklemde liesbreuk en invaginatie.
• Bij kinderen ouder dan een jaar staat de verdenking appendicitis op nummer één.
• Bij buikbeoordeling bij een kleuter werd geadviseerd om ook te letten op de interactie tussen kind en ouders, het zelf op de tafel kunnen klimmen en het gedrag.
• Vergeet niet dat ook een pneumonie een oorzaak van acute buikpijn kan zijn.

Chronische buikpijn heeft een prevalentie van 13,5%. We vinden in 10% van de gevallen een somatische oorzaak, maar in de meeste gevallen (90%) gaat het om functionele buikpijn. Bij functionele buikpijn moet getracht worden om de patiënt zelf de klacht te laten beschrijven (bij voorkeur pijn aan laten wijzen met één vinger!), het liefst met een dagboek. 

• Vergeet de groeicurve niet.
• Probeer verder onderzoek zo veel mogelijk te beperken tot CRP, volledig bloedbeeld, Giardia lamblia (bij diarree) en coeliakiescreening.
• Filmpje via You Tube “begrijp de pijn” geeft in vijf minuten een duidelijk beeld.
• Voeding, activiteiten, hypnotherapie en kortdurende laxantia of pepermuntolie kunnen helpen.

Allergie

Tijdens het onderdeel allergie waren de topics: acute reactie huid en/of mucosa, respiratoire klachten, verlaagde bloeddruk en GE-klachten. Een paar tips om mee naar huis te nemen:

• Bij anafylaxie is het gebruik van Adrenaline een must! Clemastine (Tavegyl) wordt bij kinderen afgeraden i.v.m. de bijwerking slaperigheid en verlaging van de bloeddruk. 
• Klachten die langer dan 2 uur na het eten van een allergeen ontstaan, duiden niet op een allergische reactie.
• Verwijs of overleg naar allergiepoli bij ernstig eczeem, andere reacties op voeding en ongeruste ouders. Eczeem is geen voedselallergie, maar geeft wel meer kans op het ontwikkelen hiervan. 
• Adviseer ouders om bij 4-6 maanden reeds te beginnen met het introduceren pinda en kippenei. De kans op het ontwikkelen van een allergie hiervoor wordt dan enorm verlaagd. Onterecht vermijden en laat introduceren is niet goed.

We hopen u weer te begroeten bij een andere scholing! 19 maart staat de scholing Palliatieve sedatie op het Programma.